บาคุฟุ
โชกุน หรือชื่อตำแหน่งทางการว่า เซอิไทโชกุน เป็นตำแหน่งที่แต่งตั้งโดยองค์
พระจักรพรรดิที่เมืองเกียวโต มอบให้แก่ซามูไรชั้นสูงที่สืบเชื้อสายมาจากตระกูล
มินาโมโตะโบราณ ซึ่งเราจะพูดถึงบาคุฟุในสมัยของตระกูลโตกุกาวะคือการปกครอง
ระบบศักดินาที่สถาปนาขึ้นโดย โชกุนคนแรก ของตระกูลโตกุกาวะ
โตกุกาวะ อิเอยาสุ : คือผู้สถาปนาบาคุฟุ (รัฐบาลทหาร) ที่เมือง เอโดะ(โตเกียวในปัจจุบัน)
และ โชกุน คนแรกของ ตระกูลโตกุกาวะ
คือ โตกุกาวะ อิเอยาสุ เป็นเสมือนรัฐสภาขึ้นมาปกครองประเทศญี่ปุ่นโดยมีเหล่าบรรดา
ไดเมียวจากแค้วนต่างๆในเขตของญี่ปุ่นเข้ามร่วมกันปกครองบ้านเมืองโดยมีหัวหน้าหรือ
ประมุขใหญ่คือ โชกุน ซึ่งมีหน้าที่รับใช้ดูแลประเทศจากองค์จักรพรรดิที่เกียวโต แต่ความ
จริงแล้วนั้นอำนาจบริหารทั้งหมดก็อยู่ที่โชกุนอยู่ดี มิใช่ที่องค์จักรพรรดิแต่อย่างใด การ
บริหารแนวทางการปกครองต่างๆก็ออกจากบาคุฟุไปทั้งหมด
ใช้อำนาจบริหารประเทศแก้ปัญหาและวางนโยบายต่างๆให้แก่ประเทศทั้งสิ้น
ซึ่งก็อยู่ในอำนาจของโชกุนตระกุลโตกุกาวะ อีกเช่นเคยมีสภาขุนนาง ทำหน้าที่เป็นผู้ให้
คำชี้แนะแก่โชกุน ประกอบด้วย
- โรจู เป็นตำแหน่งขุนนางอาวุโสที่สูงที่สุดรองจากโชกุน เป็นคนคอยให้คำปรึกษาและ
เสนอแนวทางบริหาร
- ไทโร เป็นตำแหน่งขุนนางอาวุโสที่มีอำนาจเหนือโรจู แต่ไม่ใช่ตำแหน่งตายตัวจะตั้ง
ก็ได้หรือตั้งพอเป็นพิธีก็ได้ หรืออาจจะตั้งมาเพื่อบริหารงานเนื่องจากโชกุนไม่สามารถ
ทำได้ด้วยตัวเองอย่างในยุคของ โตกุกาวะ อิเอโมชิ ที่เป็นโชกุนตั้งแต่ยังเด็กจึงต้องมี
ไทโรขึ้นมาช่วยดูแลงาน
- วากาโยชิโดริ ตำแหน่งขุนนางอายุน้อย ทำหน้าที่เป็นข้ารับใช้ส่วนตัวของโชกุน
- บุเกียว เป็นหน่วยงานที่ดูแลเรื่องการเงินและดูแลเมืองที่ปกครองโดย บาคุฟุ เขต
ปกครอของโชกุนที่ไม่ใช่ของไดเมียวอื่นๆ
ฮัน คือพื้นที่ปกครองที่ห่างออกไปให้แก่ไดเมียวไปปกครองซึ่งเป้นเหมือนเขตแคว้นที่
ขึ้นตรงต่อโชกุนนั่นเอง สามารถเก็บเกี่ยวผลผลิตมีกำลังทหารได้ระบบฮันที่ให้ไดเมียว
ไปปกครองแบ่งได้ตามชั้น ดังนี้
- ชินปัง ปกครองโดยไดเมียวซึ่งเป็นเครือญาติหรือสาขาย่อยของตระกูลตะกูลโทกุกาวะ
ซึ่งใกล้ชิดสนิทกับโชกุนมากที่สุดคือพวกโกะซังเกะ สาขาย่อยของตระกูลโตกุกาวะที่
สามารถเข้ารับตำแหน่งโชกุนได้หากสาขาหลักของโชกุนสิ้นสุดลง
- ฟุได ไดเมียวที่มาจากตระกูลที่เป็นข้ารับใช้เดิมของตระกูลโตกุกาวะ หรือเข้าเป็นพวก
สวามิภักดิ์ก่อนยุทธการเซะกิงะฮะระ ซึ่งไดเมียวตระกูลเหล่านี้มีอำนาจและบทบาทที่
สำคัญในการปกครองส่วนกลางของรัฐบาลบาคุฟุเป็นอย่างมาก
- โทซะมะ ไดเมียวที่สืบเชื้อสายมาจากผู้ปกครองแคว้นใหญ่ในยุคเซ็งโงะกุ และถูก
ผนวกเข้ามาอยู่ในอำนาจของโชกุนหลังจากสงครามยุทธการเซะกิงะฮะระ ซึ่งก็คือผู้แพ้
หรือพวกที่ไม่อ่อนข้อต่อสงครามในยุคแรกก่อตั้งบาคุฟุโทซะมะถือว่ามีฐานะต่ำกว่า
ไดเมียวฟุไดและถูกกีดกันจากการปกครองส่วนกลาง
เพื่อเป็นการตัดปัญหาเรื่องความมั่นคง แต่โทซะมะเหล่านี้มักมีแคว้นที่ใหญ่และ
มีความชำนาญในพื้นที่มากมีอำนาจอยู่รอบนอกมาอยู่ทำให้โชกุนต้องลดอำนาจของ
พวกโทซะมะ (ที่จริงก็ทุกพวกแหละ)ในยุคของ โทกุกาวะ อิเอมิสึ จึงได้จัดการนโยบาย
ตัวประกันขึ้น คือ ซังคิง โคไตให้ไดเมียวทุกแคว้นสร้างปราสาทภายในเมืองเอโดะ
ให้พักอยู่ที่ปราสาท 1 ปีแล้วกลับไปปกครองแคว้นอีก 1 ปี สลับกันไปมาโดย 1 ปีที่
ไม่ได้อยู่ปกครองก็จะให้พ่อบ้านหรือคะโร เป็นคนปกครองแทนไป และบรรดาภรรยา
และบุตรของไดเมียวนั้นๆจะต้องอยู่ที่เอโดะตลอดเวลาห้ามตามไปด้วยซึ่งแคว้นของ
ไดเมียวพวกโทซะมะนั้นอยู่ไกลการเดินทางลำบากและสิ้นเปลือง เสมือนการตัดกำลัง
และลดอำนาจไปในตัว อย่างไรซะบาคุฟุก็ต้องล่มสลายลงด้วยฝีมือของบรรดาไดเมียว
โทซะมะอยู่ดีในตอนท้ายที่สุด
บาคุฟุ แปลง่ายๆคือ รัฐบาลของโชกุนที่ใช้ในการบริหารประเทศ จะดีหรือร้ายก็
ต้องขึ้นอยู่กับนโยบายที่ออกไปจากที่นี่ขนาดองค์จักรพรรดิยังไม่สามารถทำอะไรได้
อย่างมากสุดเพียงแค่แสดงความไม่พอใจเท่านั้นแต่ก็ไม่สามารถยับยั้งหรือห้ามอะไร
ได้นอกเสียจากจะมีไดเมียวพวกโทซะมะสนับสนุนหรือไม่เห้นชอบก่อการขึ้นอย่างใน
การปฏิรูปเมจิที่ทำให้ ระบบฮันและโชกุนไดเมียวทั้งหลาย ล่มสลายลง
บาคุฟุ = Bakufu
