การเปลี่ยนแปลงของอำนาจราชวงศ์ในยุโรปมีอะไรบ้าง
การเปลี่ยนแปลงของอำนาจราชวงศ์ในยุโรปเป็นเรื่องที่ซับซ้อนและน่าสนใจมาก
เพราะสะท้อนถึงวิวัฒนาการทางการเมือง สังคม และศาสนาในแต่ละยุคสมัย
🏛️ ยุคโรมันและการล่มสลาย (ก่อน ค.ศ. 476)
จักรวรรดิโรมันมีระบบการปกครองแบบรวมศูนย์ โดยมีจักรพรรดิเป็นผู้มีอำนาจสูงสุด
เมื่อจักรวรรดิโรมันตะวันตกล่มสลายในปี ค.ศ. 476 อำนาจกระจายไปยังชนเผ่าเยอรมัน
เช่น แฟรงก์ วิสิกอธ และแวนดัล
⚔️ ยุคกลาง (ค.ศ. 476–1492)
เกิดระบบ ฟิวดัล (Feudalism): กษัตริย์มีอำนาจเชิงสัญลักษณ์ ขณะที่ขุนนางเจ้าของที่ดิน
มีอำนาจจริงในการปกครอง
คริสตจักรมีบทบาทสูงมาก โดยพระสันตะปาปามีอิทธิพลเหนือกษัตริย์ในหลายประเทศ
ตัวอย่างเช่น การสถาปนาพระเจ้าชาร์เลอมาญเป็นจักรพรรดิแห่งโรมันโดยพระสันตะปาปา
📜 การเกิดรัฐชาติและการรวมอำนาจ (ปลายยุคกลาง)
กษัตริย์เริ่มรวมอำนาจกลับคืน เช่น ในฝรั่งเศสและปรัสเซีย มีการสถาปนาระบอบ สมบูรณาญาสิทธิราชย์ (Absolutism)
ฝรั่งเศสยุบสภาฐานันดรและไม่เรียกประชุมอีกเลยนานถึง 175 ปี จนเกิดการปฏิวัติฝรั่งเศสในปี ค.ศ. 1789
🗳️ การจำกัดอำนาจกษัตริย์ (ยุคใหม่)
อังกฤษเป็นประเทศแรกที่จำกัดอำนาจกษัตริย์ด้วย Magna Carta ในปี ค.ศ. 1215 และต่อมาเกิดรัฐสภา
การปฏิวัติอันรุ่งโรจน์ (Glorious Revolution) ปี ค.ศ. 1688 ทำให้กษัตริย์ต้องยอมรับอำนาจของ
รัฐสภาอย่างแท้จริง
ยุคโรมัน - รวมศูนย์อำนาจที่จักรพรรดิ
ยุคกลางต้น - กระจายอำนาจสู่ขุนนางและศาสนา
ยุคกลางปลาย - เริ่มรวมอำนาจกลับสู่กษัตริย์
ยุคใหม่ - จำกัดอำนาจกษัตริย์ด้วยรัฐธรรมนูญและรัฐสภา
ความขัดแย้งระหว่างกษัตริย์และรัฐสภาเกิดขึ้นหลายครั้งในประวัติศาสตร์ยุโรป
โดยเฉพาะในอังกฤษ ซึ่งเป็นตัวอย่างคลาสสิกของการเปลี่ยนผ่านจากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์
ไปสู่ประชาธิปไตยแบบรัฐสภา
⚔️ ความขัดแย้งในอังกฤษ: พระเจ้าชาร์ลส์ที่ 1 กับรัฐสภา
ยุคสมัย: คริสต์ศตวรรษที่ 17
สาเหตุหลัก:
พระเจ้าชาร์ลส์ที่ 1 ทรงเชื่อใน “เทวสิทธิ์ของกษัตริย์” (Divine Right of Kings) คือพระองค์ได้รับอำนาจจากพระเจ้าโดยตรง
ทรงไม่เรียกประชุมรัฐสภานานถึง 11 ปี และเก็บภาษีโดยไม่ผ่านรัฐสภา
ความขัดแย้งทางศาสนาในประเทศระหว่างกลุ่มคาทอลิก พิวริตัน และแองกลิคัน ยิ่งทำให้สถานการณ์ตึงเครียด
ผลลัพธ์:
เกิดสงครามกลางเมืองอังกฤษ (English Civil War) ระหว่างฝ่ายกษัตริย์กับฝ่ายรัฐสภา
พระเจ้าชาร์ลส์ที่ 1 ถูกจับและประหารชีวิตในปี ค.ศ. 1649
อังกฤษกลายเป็นสาธารณรัฐชั่วคราวภายใต้การนำของโอลิเวอร์ ครอมเวลล์
📜 Magna Carta (ค.ศ. 1215)
เป็นเอกสารสำคัญที่จำกัดอำนาจกษัตริย์อังกฤษเป็นครั้งแรก
ระบุว่ากษัตริย์ต้องขอความเห็นชอบจากรัฐสภาหากจะเก็บภาษีเพิ่มเติม
ถือเป็นจุดเริ่มต้นของการพัฒนารัฐสภาในอังกฤษ
📜 การปฏิวัติฝรั่งเศส (ค.ศ. 1789)
แม้จะไม่ใช่ความขัดแย้งกับ “รัฐสภา” โดยตรง แต่เป็นการลุกฮือของประชาชนเพื่อล้มล้างระบอบกษัตริย์
พระเจ้าหลุยส์ที่ 16 ถูกประหารชีวิต และฝรั่งเศสเปลี่ยนผ่านสู่ระบอบสาธารณรัฐ